Kích thước song chắn rác theo quy chuẩn cho mọi công trình

Khi nhắc đến hạ tầng thoát nước, đa phần mọi người thường nghĩ đến cống ngầm, đường ống hay trạm xử lý, mà ít ai để ý tới song chắn rác – chi tiết nhỏ nhưng quyết định sự vận hành trơn tru của cả hệ thống. Sai kích thước đồng nghĩa với tắc nghẽn, chi phí bảo trì tăng cao, thậm chí gây mất an toàn giao thông.

Nếu bạn đang tìm câu trả lời chính xác và cập nhật về kích thước song chắn rác, hãy đọc ngay bài viết này để có được hướng dẫn chi tiết và đáng tin cậy.

Tiêu chuẩn kỹ thuật nào quy định về kích thước song chắn rác?

Tại Việt Nam và trên thế giới, tiêu chuẩn quan trọng nhất quy định về kích thước và đặc biệt là khả năng chịu tải tương ứng của song chắn rác là TCVN 10333:2014 (Hố thu nước mưa đường bộ) và tiêu chuẩn quốc tế BS EN 124:2015.

Mặc dù các tiêu chuẩn này không đưa ra một kích thước bắt buộc duy nhất, chúng phân loại sản phẩm vào các cấp chịu tải khác nhau. Từ đó, nhà sản xuất sẽ thiết kế kích thước, độ dày và kết cấu của song chắn để đáp ứng được cấp tải trọng đó.

Các cấp tải trọng theo BS EN 124 bạn cần biết:

• A15 (Tải trọng 1.5 tấn): Dành cho khu vực chỉ có người đi bộ, xe đạp (vỉa hè, công viên).
• B125 (Tải trọng 12.5 tấn): Dành cho vỉa hè, vùng cho người đi bộ, xe máy, bãi đỗ xe con. Đây là loại phổ biến nhất cho các dự án đô thị.
• C250 (Tải trọng 25 tấn): Lắp đặt sát lề đường, cách vỉa hè tối đa 0.5m.
• D400 (Tải trọng 40 tấn): Dành cho lòng đường, nơi có các loại xe tải nặng và xe có tải trọng cao thường xuyên qua lại.
• E600, F900: Các cấp siêu tải trọng cho các khu vực đặc thù như sân bay, bến cảng.

Phân loại song chắn rác theo kích thước và cấu tạo

Song chắn rác được phân loại chủ yếu dựa trên ba yếu tố: kích thước tổng thể, cấu tạo khung và nan, và đặc biệt là kích thước khe hở thoát nước.

Phân loại theo kích thước tổng thể

• Loại nhỏ: Thường có chiều dài dưới 600mm, dùng cho các rãnh thoát nước nhỏ trong sân vườn, lối đi bộ.
• Loại trung bình: Kích thước từ 600mm đến 1000mm, là loại phổ biến nhất cho hố ga trên vỉa hè và đường nội bộ.
• Loại lớn: Kích thước trên 1000mm, thường được đặt hàng riêng cho các công trình đặc thù như mương thoát nước lớn, khu công nghiệp.

Phân loại theo cấu tạo

• Loại có khung dương: Có khung bao bên ngoài, lắp đặt âm xuống miệng hố ga. Đây là loại phổ biến nhất vì tính chắc chắn.
• Loại không khung (âm): Chỉ có tấm chắn, đặt lọt vào gờ đỡ của miệng hố ga đã được xây sẵn.
• Loại có bản lề và khóa: Thiết kế thông minh giúp việc bảo trì, nạo vét trở nên dễ dàng và kết hợp bulong chống trộm để tăng cường an ninh.

Phân loại theo kích thước khe hở

Kích thước khe hở ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng thoát nước và ngăn rác.

• Song chắn rác tinh (khe hở nhỏ: 10mm – 25mm): Ngăn được các loại rác nhỏ như lá cây, túi nilon. Phù hợp với khu vực đô thị yêu cầu cao về mỹ quan và vệ sinh.
• Song chắn rác thô (khe hở lớn: 30mm – 100mm): Cho phép thoát nước cực nhanh, thường dùng ở các cửa thu nước lớn, kênh mương nơi có lẫn rác thải kích thước lớn như cành cây, chai lọ.

Xem thêm: Phân biệt song chắn rác và lưới chắn rác: Điểm giống và khác nhau

Bảng kích thước song chắn rác phổ biến và thông số mẫu

Để tiện cho việc tham khảo và lên dự toán, dưới đây là bảng tổng hợp các quy cách song chắn rác tiêu chuẩn đang được sử dụng rộng rãi nhất trên thị trường hiện nay.

So sánh vật liệu ảnh hưởng đến thiết kế kích thước

Vật liệu là yếu tố quyết định đến độ dày, trọng lượng và quy cách thiết kế của song chắn rác để đảm bảo khả năng chịu tải.

• Gang cầu: Với khả năng chịu nén và chịu va đập cực tốt, gang cầu cho phép thiết kế các song chắn rác chịu tải D400, E600 với kết cấu vững chắc. Tuy nhiên, để đạt được tải trọng này, sản phẩm phải có độ dày và trọng lượng lớn, đòi hỏi chi phí vật liệu cao và quá trình vận chuyển, lắp đặt phức tạp hơn.
• Composite: Lợi thế lớn nhất của composite là trọng lượng nhẹ (chỉ bằng 1/4 gang) và khả năng chống ăn mòn, oxy hóa tuyệt đối. Để đạt cùng một cấp chịu tải, một song chắn rác composite có thể cần phải có thiết kế gân tăng cứng dày đặc hơn hoặc chiều cao lớn hơn so với gang. Đây là lựa chọn lý tưởng cho các khu vực ven biển, nhà máy hóa chất.
• Thép không gỉ: Inox có độ bền và khả năng chống ăn mòn cao, bề mặt sáng bóng mang lại tính thẩm mỹ vượt trội. Vật liệu này cho phép tạo ra các thiết kế thanh mảnh, hiện đại với khe hở nhỏ, phù hợp cho các công trình cao cấp. Tuy nhiên, chi phí là rào cản lớn nhất của vật liệu này.

Hướng dẫn chọn kích thước song chắn rác phù hợp

Để chọn được kích thước song chắn rác chính xác, tránh lãng phí và đảm bảo an toàn, bạn cần thực hiện theo 4 bước cốt lõi sau đây.

Bước 1: Xác định chính xác vị trí lắp đặt và tải trọng yêu cầu.

• Nó sẽ được đặt ở đâu? Vỉa hè, lề đường hay giữa lòng đường?
• Loại phương tiện nào sẽ đi qua? Chỉ người đi bộ, xe máy, hay cả xe container?
• Từ đó, đối chiếu với bảng cấp tải trọng EN 124 ở trên để chọn loại phù hợp (A15, B125, D400…).

Bước 2: Đo đạc cẩn thận kích thước miệng hố chờ.

• Chiều dài và chiều rộng lọt lòng: Đo khoảng cách bên trong của miệng hố.
• Kích thước gờ đỡ: Đo chiều rộng của thành bê tông xung quanh miệng hố. Khung của song chắn sẽ đặt lên gờ này. Kích thước khung phải lớn hơn kích thước lọt lòng nhưng phải nằm gọn trên gờ đỡ.

Bước 3: Ước tính lưu lượng nước và đặc điểm rác thải.

• Khu vực có hay bị ngập khi mưa lớn không? Nếu có, hãy ưu tiên loại có khe hở lớn hoặc kích thước tổng thể lớn để tăng khả năng thoát nước.
• Loại rác chính là gì? Lá cây, rác sinh hoạt hay rác công nghiệp? Điều này sẽ quyết định kích thước khe hở tối ưu.

Bước 4: Lựa chọn vật liệu dựa trên môi trường và ngân sách.

• Môi trường có độ ẩm cao, gần biển, hay có hóa chất không? Hãy cân nhắc composite hoặc inox.
• Công trình yêu cầu tải trọng cực lớn và độ bền cơ học cao? Gang cầu là lựa chọn số một.
• Cân đối giữa chi phí ban đầu và chi phí bảo trì lâu dài để đưa ra quyết định cuối cùng.

Kết luận

Việc lựa chọn kích thước song chắn rác không đơn giản là một phép đo, đó là một bài toán kỹ thuật cần sự cân bằng giữa nhiều yếu tố: tải trọng, thủy lực, vật liệu và chi phí. Việc đầu tư thời gian để hiểu rõ và lựa chọn đúng ngay từ đầu sẽ giúp bạn tiết kiệm được rất nhiều chi phí sửa chữa, thay thế và quan trọng hơn cả là đảm bảo an toàn tuyệt đối cho công trình.

Hy vọng những chia sẻ này của Hàn Việt sẽ là nguồn tham khảo hữu ích cho bạn. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, đừng ngần ngại tìm đến Hàn Việt để được tư vấn cụ thể hơn.